Tomko Prawdzic

W rozpoznaniu władz człowieka, zgadzano się na wiedzę (conscientia), zmysłowość i umysł.
— Plaudite! krzyknął German— ale poczekajcie, będzie tego i więcej!
— Wiedza była najniższym stopniem poznania. Zdolność odbierania wrażeń wewnątrz nazwano: zmysłem wewnętrznym.
Rozdzielano poznanie rzeczy, na poczucie, postrzelenie, władze niższe, na uwagę umysłową, imaginacją i pamięć.
W samej imaginacji były jeszcze różne szufladki z pomniejszemi ingrediencjami, jako to: zachowywanie wyobrażeń, odwzorowywanie, przypominanie, odosobnianie i władza tworzenia,
zmyślania.
— Bardzo obfita w człowieku — dodawał German.
— Związkiem idei czyli wyobrażeń tłumaczono wewnęrzne ich snucie się w pewnym porządku, choć Campanella dawno był postrzegł że logika natury rzeczy niemogła nawet silić
się dochodzić i wyrzekł że była prostą nauką formy; niemniej zachciwało jej się czasem i istoty samej.
— Była zupełnie jak staruszek któremu się czasem dziwnych rzeczy zachciwa, póty, póki mu ich niedadzą.
— Prawo stowarzyszenia się myśli (assodalio dearum)
opierano na ich współtrwaniu (coexistenlia), pokrewieństwie (affinitas), zawisłości (causalitas).
— Niedopuszczano jeszcze wcale idei obok siebie sprzecznych, które przez to samo że są sprzeczne wzajem się wywołują.
— Ale gdzież prawda na którą czekamy?
spytał Tomko Barona.
— Patientia et labor improbus, słuchaj naprzód nauczającej historji fałszów, a dopiero dowiesz się prawdy.
— Wyobreżenia rzeczy dzieliły się na poznawanie (cognitio) pojęcie, sąd i wniosek.
Na tych to trzech terminach zbudowano, całą Logikę; do nich odniesiono władze człowieka, których musiało być naturalnie, ni mniej ni więcej tylko trzy.
— Wszędzie bowiem — począł Baron po grecku, ale nieskończył.
— A zatem, powstały: Pojętność (Intelleclus), Roasądek (facullas abjudicandi) i Rozum (ratio).

<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 Nastepna>>