Tomko Prawdzic

Skutkiem biednego uorganizowania naszego umysłu nie chwytamy od razu wszystkich rzeczy własności, ale ich dochodziemy powolnie, empirycznie, doświadczając, porównywając, pracując.
Stosunek koła do promienia, stosunek kątów w trójkącie i do trójkąta, cóż to jeśli nie proste definicje tylko koła i trójkąta natury?
,
Stosunek różnych do siebie przedstawia coraz nowe dla definicji pole; przechodząc od linji do powierzchni, od powierzchni do bryły, stosunki te coraz się mnożą i komplikują.
Ztąd definicje brył już idą daleko ciężej, ztąd teorja przecięć ostrokręgowych, musi się rozłożyć na niewyczerpaną prawie naukę.
Samo dokładne wyliczenie linji w całej ich nieskończonej rozmaitości z poruszenia punktu wynikających, wyliczenie wszystkich możebnych powierzchni, wszelkich brył, już nie ma
prawie końca. I tu prawda składa się z tysiąca drobnych cząstek; a najczęściej uwięźniesz wprawdkach, nim dojdziesz do prawdy.
Matematyka więc, powtarzam, jest definicją; i definicją stosunków ilościowych.
— Matematyka, odparł Tomek, jakkolwiek umysł ludzki podnosi, zaostrza i wykształca, jest nauką ilości, zatem nauką z ciała wynikłą; a że ciało nie jest prawdą lub same przez
się przynajmniej — nie jestem więc ciekawy i tej nauki.
— Kłaniam uniżenie, a dusza bez ciała?
— Dusza bez ciała może być, to pojmujemy, a ciało bez duszy?
— Ale to na naszym biednym światku?
— Tu? alboż to tu koniec?
Baron zaśpiewał coś pod nosem niezrozumiałego i zakończył sobie po grecku:
Pożywieniem jest dla rozumnego rozumne.
A więc chodźmy się ogrzać gdzie pokarmem myśl i ruszajmy w dalszą pielgrzymkę —
— Nie — dziś, spoczniemy, rzekł Tomko, pójdę do domu, głowa mi się zawraca.
XVI.
Nazajutrz Tomko siedział zadumany i zniechęcony, gdy Baron German, pochwycił go za rękaw sukni, wstrząsnął i odezwał się.

<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 Nastepna>>